Details

Created: 04 July 2018

‘Bodyseal? Ja hoor, daar heb ik vanmiddag nog wel even tijd voor. Moet het plaats gaan vinden op het huisadres, of gaat de overledene naar een uitvaart centrum? Limburg? Ja dat is prima, maar houdt u dan wel rekening met mijn reistijd.’ En zo begon het gesprek op een zwoele dag, met op tafel een kop koffie en heerlijke kaneel cake.

Gelukkig is het nog niet erg laat en kan ik me voorbereiden op de rit naar het zuiden. Het heeft ook wel wat, een paar uur in de auto zitten met de gedachten aan de fijne dagen die ik beleef, rijdend richting een lekker stukje vlaai en een mooi stuk natuur.

Als ik vijf uur later het huisadres bereik, realiseer ik me donders goed dat ik ergens op de bel ga drukken waar nabestaanden erg verdrietig zullen zijn. Niet wetend wat ik aan tref, schiet ik in mijn net gestreken witte jas. Verlichting uit…. deuren op slot…. check…

Het grint knettert onder mijn voeten en de geur van gemaaid gras geeft me een gevoel van herkenning en blijdschap. De grote koperen knop in het kozijn laat een bel binnen in het woonhuis klingelen. Ik wil niet dominant overkomen en doe twee stappen achteruit, om niet meteen met de deur in huis te vallen zeg maar.

Bij het open gaan van de deur, word ik ontvangen door een mevrouw op leeftijd, samen met een man en een vrouw. Berust op niets denk ik meteen dat het de kinderen van de overleden man zullen zijn, tezamen met hun moeder, de echtgenote van de overledene.

‘Kom binnen, excuus dat het hier een beetje ruikt’ zegt de jonge dame. Normaal gesproken zou ik deze uitspraak een beetje positief beantwoorden, maar in dit geval had de vrouw in kwestie wel een beetje gelijk. Niet dat ze zich moest verontschuldigen, maar er was een penetrante geur aanwezig, een geur die een vlieg op 40 kilometer afstand zou herkennen.

Achter me valt de deur in het slot en terwijl ik probeer door te dringen in de kamer blijft de familie angstvallig staan in het halletje. ‘Gaat u maar, wij willen hem nooit meer zien, nooit. We zijn zo geschrokken van onze vader’.

Bij het betreden van de woonkamer ligt er een man in de slaaphouding op de bank. Er is een Tsunami aan informatie, geuren, beelden en geluiden die samen komen in mijn gedachten en er proberen er een rotzooi aan te richten.

Beelden van een man, liggend op een bankje, gekleed in een pyjama en volledig in de ontlasting. Probeer voor jezelf een beeld te schetsen van het ergste beeld die je kunt maken van een overledene in ontlasting en verdubbel dat beeld. Dat is wat ik aantrof op dat bankje.

Het is niet alleen de ontlasting die er van onder uit is gekomen, maar ook ontlasting die via neus en mond een uitweg heeft gezocht. De enorm opgezwollen buik heeft hier zeker toe bijgedragen om deze lekkage te veroorzaken.

Eigenlijk is het de Tsunami gelukt om in mijn hoofd een rotzooi te creëren. Een rotzooi van verdriet gecombineerd met teleurstelling en een tikkeltje boosheid. Ik zou nu twee dingen kunnen doen, subtiel verwoorden wat ik dacht, of opschrijven wat ik voel. Ik kies voor het laatste.

Ja ja, ik probeer het netjes te houden, maar in gedachten kookte ik van woede. Wie heeft het nou in zijn hoofd gehaald, deze man in deze positie zo achter te laten? Om te beginnen ligt hij in een soort foetus houding (hoezo lijkstijfheid), is hij niet verschoond, maar wel geschouwd?

Ach kom, iedereen weet dat deze man wel dood verklaard is, maar dat niemand deze persoon heeft geschouwd zoals het had gemoeten. Ontkleden en kijken of de dood daadwerkelijk is ingetreden ten gevolge van een natuurlijke oorzaak, dat was wat er had moeten gebeuren. Een correcte schouw uit respect en met zorgvuldigheid richting de overledene.

Na de huisarts is er nog een zorgteam geweest om hun medeleven te uiten bij de familie, maar ook dit team heeft naar mijn idee verzuimt om de familie voor een schrikbeeld te behoeden. Niet dat ik een wijzende vinger uitdeel, maar probeer hier mensen bewust te maken van het leed dat ze onbewust veroorzaken. Een stukje verantwoordelijkheids-  gevoel mis ik soms toch wel een beetje.

Als ik alles weer op een rijtje heb en de Tsunami is omgezet in een Tropische storm, loop ik terug naar de familie. Mijn gezicht staat op serieus en zoek naar woorden om aan te geven dat de overledene mee gaat naar het uitvaartcentrum, een aantal kilometers hier vandaan.

Alsof de klok heeft stil gestaan, staat de familie -net zoals ik hun heb verlaten- met een verdrietig gezicht in het halletje waar ze me zojuist hebben ontvangen. ‘Heeft u nog wat schone kleding voor uw man, ik zal zorgen dat hij netjes in de bodyseal komt, gewassen, verzorgd en gekleed’. Verbaasd en met grote ogen vraagt ze of ik werkelijk ga zorgen dat haar man waardig gekist gaat worden. Mijn serieus gezicht vertrekt, zet mijn hoofd recht op mijn lichaam en vertel haar met twinkelende ogen dat ze zich daar geen zorgen om hoeft te maken.

Eenmaal in het uitvaartcentrum ligt daar een man op tafel, een man die er onverzorgd uitziet door de ontlasting en een geur verspreid die velen van ons niet zouden kunnen handelen. Maatje XL handschoen, schort, mondkapje en zonder te aarzelen begin ik met het ontkleden van het lichaam.

Al tijdens het wassen van de overledene, komt er een mooie man tevoorschijn, een man met een lang leven achter zich. Ik pak zijn hand en begin met het weg halen van de ontlasting onder zijn nagels. Ik merk dat ik afdwaal, een XL handschoen met daarin mijn hand strekt de vingers van een nog grotere en voor mij een totaal onbekende hand. Het leven is op deze hand zichtbaar, de dunne huid, ouderdoms vlekken en een aantal grote bloedvaten laten me realiseren dat deze hand veel heeft mee gemaakt.

Oorlog, de opkomst van de magnetron, de eerste straat verlichting, snelle voertuigen, smartphone, voor iemand die net geboren is dit waarschijnlijk niet te omvatten en is het voor ons iets waar we totaal niet bij stil staan. Uit respect voor deze ‘hand’ zou ik het zo graag erg goed willen doen en haal alles uit de kast dit niet te laten mislukken.

Fris geschoren en in schone kleding, ligt er na weinig moeite een hele nette man. Als je goed kijkt zie je in gedachten zelfs een glimlach op zijn gezicht. Het zijn nu niet alleen mijn twinkelde ogen die iets verklappen, maar mijn hele gezicht gaat staan in het model van trots en gelukkig.

Omdat het met mijn gevoel niet goed komt om een bodyseal op een lichaam toe te passen die ook normaal opgebaard kan worden, besluit ik telefonisch contact te zoeken met de vrouw van de overledene. ‘Mevrouw, ik ben een beetje stout geweest, maar heb uw man gewassen, geschoren en gekleed. Hij ruikt zelfs heerlijk fris en een bodyseal gaat me eigenlijk iets te ver. U kunt gewoon afscheid komen nemen van uw man….toonbaar en gekist’!

Er is bij haar geen twijfel, een beetje nors en ongevoelig geeft ze aan dat ze hem niet meer willen zien. Ze is er klaar mee, de poeplucht hangt nog in haar neus. Mijn tevreden gezicht zakt weer af naar teleurstelling, misschien iets verdrietig en ontdaan door haar vastberadenheid.

Gelukkig ben ik bij een ondernemer die mee denkt, die de situatie begrijpt en met het idee komt om foto’s te maken van de overledene, om deze te schenken aan de nabestaanden. Mocht de familie er in de toekomst klaar voor zijn, dan kunnen ze terug kijken op een verzorgde vader, netjes en met een vriendelijk gezicht opgebaard in een stevige eikenhouten kist.

De ondernemer kent me goed en weet dat ik niet zal vertrekken voordat we samen koffie met vlaai hebben gegeten. We vergeten even de ellende en babbelen wat over de schitterende omgeving waarin deze aula zich bevindt.

Een dikke twee uur later, niet ver vanaf Nordhorn zie ik het telefoonnummer van de ondernemer in beeld zie verschijnen. ‘Jij hebt geen idee wie hier zijn geweest’ roept een enthousiaste man met bijna onverstaanbaar accent aan de andere kant van de lijn. ‘De hele familie is op bezoek geweest bij hun vader en man. Dit is toch geweldig’?

Snel zie ik in mijn ooghoek het bordje ‘parkplatz’en stuur de wagen er naar toe. ‘Sodeju, hoe heb je hem dat geflikt’? Vol adrenaline vertelt de ondernemer dat hij de familie de foto’s heeft getoond. Er ontstond een opluchting die alle emoties naar buiten lieten komen. Verdriet, angst en teleurstelling sloegen om in een soort van blijdschap, waardoor er werd besloten toch naar de man toe te gaan.

Wat er dan door mijn lichaam raast is met geen pen te beschrijven. Er komt wederom een soort Tsunami door mijn hoofd, maar in omgekeerde volgorde. Een storm die van een ontzettende chaos een heel mooi stukje natuur weet te creëren.

Maar hoe hoor je om te gaan met dit soort situaties?  Had ik de bodyseal uit moeten voeren, of heb ik er goed aan gedaan om tegen de opdracht van de familie mijn eigen weg te bewandelen. Eerlijk gezegd weet ik niet of er een goed of fout zit aan deze casus, wat ik wel weet dat er een mogelijkheid is gecreëerd om iemand afscheid te kunnen laten nemen van hun dierbare. Een samenwerking met een uitvaartleider die mee denkt. Werkelijk, daar kan geen vlaai tegenop!

Details

Created: 19 June 2018

• U bied een klinische les aan voor slechts € 25,- en geeft tevens aan dat er niet hoeft worden afgerekend als we niks hebben geleerd. Waarom is uw prijs zo laag? De meeste klinische lessen zijn aardig hoger in prijs.

Ik begrijp uw vraag. Het is inderdaad niet veel geld, € 25,- euro voor een les van dik 3 uur en is misschien beneden de prijs, maar stel het belang ervan voorop en wil graag de instap drempel zo laag mogelijk houden. Kennis overdragen hoeft niet altijd met geld te worden vergoed. Het belang dat mensen op de hoogte zijn van de mogelijkheden direct na een overlijden, helpt per direct mee aan een betere opbaring. Het is een win-win situatie voor de nabestaanden. Daarom is bij mij ook iedereen welkom, ook alleen nieuwsgierigen. Vroeg of laat zou je je er je voordeel uit kunnen halen. Voor artsen, verpleegkundigen en thuiszorg zou het absoluut een meerwaarde bieden. No doubt.

• Klopt het dat er met warm weer voor u een toename is van drukte?

Ja, in mijn geval zeker. Ik kom daar waar problemen gaan of zijn ontstaan tijdens een opbaring. Ik merk serieus een toename van problemen als er onweer wordt voorspeld. Waarschijnlijk speelt luchtdruk en lucht vochtigheid een belangrijke rol bij de toename van problemen. Indien er onweer wordt voorspeld, dan plan ik niks privé, omdat ik weet dat er een hoop extra werk aan staat te komen. Denk aan versnelde ontbinding, blaren die open knappen en lekkage uit neus en mond door opzwelling van het lichaam.

• Verneemt u verschil in het werken voor een werkgever en werken als ZZP-er?

Absoluut. Ik denk niet dat ik in de toekomst nog zou kunnen werken voor een werkgever. Allemaal opgelegde regeltjes, die niks te maken hebben met het leveren van zorg. Dat is waar ik nu gelukkig anders mee om kan gaan. Je kunt nu zelf bepalen via welke route of je aan gaat rijden, hoe lang je over een behandeling wilt doen, maar zeker de winst in het zelf kunnen bepalen van de kortingen die je geeft, zonder dat je je daarvoor later op kantoor hoeft te verantwoorden. In het verleden wel eens een dienst gratis aangeboden, waarna ik op kantoor moest verschijnen omdat dat niet de bedoeling was. Nu geef ik soms een behandeling stralend cadeau, het maakt me blij om mensen te helpen.

• Werk je in je hoofd wel eens niet?

Euh, deze is wat lastig te beantwoorden. Omdat je ZZP-er bent, wil je ook graag je diensten aan kunnen bieden. Ook al heb ik vrij en neemt een gewaardeerde collega mijn diensten waar, ben je toch onbewust bezig met je bedrijf. Ik probeer groot te zijn door klein te blijven, maar eerlijk gezegd neemt de drukte behoorlijk toe. Misschien moet ik serieus gaan nadenken over uitbreiding, echter is dit op dit moment niet wat ik zou willen.

• Ik merk ineens dat ik via Linkedin regelmatig een column voorbij zie komen. Waarom ben je hier mee begonnen? Wat is de reden van het opschrijven van de dingen die je mee maakt?

Wellicht is het een manier om emoties van me af te schrijven. Anderzijds hoop ik hiermee waardering te krijgen voor hetgeen ik zoal mee maak. Ik denk oprecht dat er niet zo veel mensen bewust zijn van wat ik kan bieden en mee maak. Je ziet inmiddels al een duidelijk verschil. Voorheen keek de gemiddelde ambulance verpleegkundige een beetje nors naar mijn wagen, nu drinken we inmiddels samen koffie omdat we weten dat we beiden zorg leveren, echter op een ander vlak, maar beiden met het doel mensen te helpen. Zelf vind ik dit een enorme positieve ontwikkeling. De acceptatie van mijn wagen en werkzaamheden is in vogelvlucht gegroeid.

• Tot slot. U staat hier op de 112Groningen dag. Een beurs voor hulpverleners. Ziet u zichzelf als hulpverlener?

Daar heb ik maar 1 duidelijk antwoord op: Ja! Misschien op een ander vlak, maar door hetgeen ik kan bewerkstelligen kunnen nabestaanden afscheid nemen van hun overleden dierbare. Of dat nou middels een reconstructie is, of een cosmetische behandeling waardoor de overledene toch thuis kan worden opgebaard maakt in dit geval niet zo veel uit. Ik werk nog steeds samen met justitie en hoop deze samenwerking uit te breiden, omdat er echt sprake kan zijn van meerwaarde.Nu gaan alle moord en verkeersslachtoffer naar een bepaalde 'club', omdat dit eenmaal zo afgesproken is, echter is mijn prijs lager waardoor het voor de nabestaanden voordeliger zou zijn als daarin verandering zou komen. Helaas wordt dit op hogerhand geregeld en al zou de politie mijn kennis boven die van het mortuarium stellen, dan is het nagenoeg onmogelijk gemaakt voor nabestaanden om voor mij te kiezen. Triest is dat eigenlijk wel een beetje.Terug komend op de vraag of ik mezelf zie als hup verlener: Ik zie mezelf als hulpverlener omdat mede door mijn werkzaamheden de kans op een PTSS zou kunnen worden vermindert. Iedere hulpverlener kan gebruik maken van mijn diensten, dag en nacht!

Details

Created: 11 June 2018

Misschien een beetje nerveus, ietwat klamme handen en lieg als ik niet eerlijk toe geef dat er een onaangenaam gevoel door mijn lichaam raast. Ik merk het aan de manier hoe ik met mezelf om ga. Meestal trakteer ik mij op slappe speculaas koekjes, maar zelfs hierin heb ik vandaag geen trek.

Wellicht komt dat door het feit omdat ze mijn favoriete grote molen speculaas koeken van een blauw/ gele winkel hebben verprutst. Ze zijn ineens groter en de smaak is niet te vergelijken met de koeken van een half jaar geleden. Wat een vervelende zet, waarmee ga ik in de toekomst ontbijten en mezelf onderweg plezieren, want deze koeken zijn voor mij helaas verleden tijd. Bah!

Nee, dat nerveuze gevoel is veroorzaakt door een telefoontje van vanochtend. ‘Edwin, hoe zit je in je tijd? Heb jij nog ergens een gaatje om bij een familie langs te gaan voor een airbrush?’ Ach, denk ik bij mezelf, dit zijn meestal wel de leukste klussen. Geconcentreerd en met uiterste precisie iemand van een dun laagje make-up voorzien maakt mijn dag doorgaans wel goed.

‘Het is een beetje een eigenaardige familie, ze zijn lastig, luisteren slecht en willen dingen die niet kunnen. We hebben er al wat woorden over gehad, zeker omdat ik vind dat ze op een vreemde manier reageren’, aldus de uitvaartleider.

Ik luister naar wat hij me te vertellen heeft. ‘Maak je borst maar nat Edwin, deze ga je je nog lang herinneren, wat een ingewikkelde familie’. Ik ken deze ondernemer als strak, stipt en correct, waardoor het me verbaast dat uitgerekend hij een probleem zou kunnen hebben bij nabestaanden.

En zo kwam het dat ik met wat klamme handen en zonder trek in de verprutste molen-speculaas ben begonnen aan mijn rit. Velen zullen het herkennen, hoe dichterbij je op je bestemming komt, hoe heftiger een lichaam reageert. Hartkloppingen, zweet, trillende benen, ook voor mij, ook ik heb situaties lichamelijk niet altijd onder controle.

Bijna op de plaats van bestemming kijk ik nog even naar het juiste adres. Het zal je maar gebeuren dat je bij een verkeerd huis op de bel gaat drukken. Alsjeblieft, bespaar me dat. Eigenlijk was dat helemaal niet nodig, want voordat ik het juiste adres had gevonden stond er een vrouw al zwaaiend op de straat.

Ach, denk ik bij mezelf, als ik al zwaaiend wordt ontvangen, dan zal de rest toch wel een eitje zijn. Vrolijk maar met een serieus gezicht spring ik uit de wagen. ‘Mooi dat u er bent, loopt u met me mee naar de kamer waarin hij is opgebaard?  Wat een onwijs mooie kar heeft u bij u’! Glimlachend vraag ik of ze mijn voormalige ambulance bedoelt.

Tot nu toe geen spoor van een moeilijke familie kunnen ontdekken. De sfeer is aangenaam en het gesprek verloopt soepel en zonder problemen. Die klamme handen zijn waarschijnlijk voor niets geweest.

Als we uiteindelijk zijn aanbeland bij de overledene, wordt me in 1 oogopslag veel duidelijk. Een kamer vol met bier, blikjes, flessen, opgestapelde kratjes als meubilair en hier en daar wat viltjes van diverse merken bier hangend aan de wand.

‘Kijk, hier ligt ie. Mooi als altijd, wat is het een mooie jongen, vindt u niet’? Omdat ik bang ben voor een confrontatie geef ik aan dat het inderdaad een hele mooie jongen is. Het verhaal van de uitvaartleider spookt namelijk nog door mijn hoofd, en elke seconde verwacht ik dat er ergens een bom gaat barsten. Een beetje het gevoel dat ik een handgranaat in mijn hand heb, waarvan zij de pin gaat bedienen. Een ietwat onaangenaam gevoel.

‘Maar mevrouw, wat kom ik hier doen? Er is mij verteld dat ik hier naar toe moest voor een airbrush, maar u geeft zelf al aan dat het een mooie jongen is. Wat voegt airbrush toe’? Ze wijkt haar hoofd richting de mijne, kijkt me met vurige ogen aan en zie dat ze zoekt naar subtiele woorden. ‘Heeft die mafkees je dat niet verteld? Hij zit ons alleen maar uit te lachen, ik kan niets met die man’.

Ah, ik voel dat ze iets begint te trekken aan de pin van mijn handgranaat. Nu moet ik opletten! ‘Nee mevrouw, we hebben het er niet over gehad, en eerlijk gezegd maakt me dat ook niets uit. U bent er, ik ben er, dus laten we gezamenlijk de dingen gaan afhandelen zoals u dat wenst’.

‘Maarja, hij verklaart ons voor gek’ zegt ze terwijl de sputters me om de oren vliegen. ‘Maak hem maar roze met een rode neus’. Op dat moment verlies ik mijn professionaliteit en begin spontaan te lachen. ‘Prima mevrouw, dan ga ik dat doen’. Ik zie dat ze slikt, haar bovenlip begint iets te trillen en het vurige in haar ogen veranderen in een zee van water.

Dit zijn van die mooie momenten, ik word me bewust van het feit dat dit het moment is waarin ze wordt tegemoet gekomen aan een wens. Een moment van gerust stelling en acceptatie. Vol geduld wacht ik tot ze weer op aarde is. ‘Meent u dat, u vraagt helemaal niet waarom’?

‘Meid, dat is voor mij helemaal niet van belang. Het zal de wens van u of hem zijn en daar ga ik graag in mee. Al wilt u hem ook rood met witte stippen, het maakt me allemaal niets uit’. In gedachten laat ze de pin van de granaat los en leg ik hem denkbeeldig terug op de kast. Niets geen rare familie, maar een familie met een wens. Een wens die eenmalig kan worden ingevuld.

Samen lopen we naar de wagen, er heerst geen spanning, er heerst geen stress. ‘Mag ik er eens in zitten’ vraagt ze vol enthousiasme. Ze klimt wat onhandig in de voormalige ambu, gaat met haar billen op de brancard zitten en kijkt met een enorm vrolijk gezicht naar alle hoeken van de wagen. Zo cool om te zien hoe een vurige blik kan veranderen als je tegemoet kan komen aan een wens. De hele spanning is van haar af gevallen en het wordt me daar warempel nog gezellig ook.

Terug in de kamer mix ik wat kleuren, pak de airbrush en probeer subtiel wat roze kleur op te brengen. De dame staat naast me te dwarrelen als een jong veulen, ‘niet te subtiel’ zegt ze, het moet ook zichtbaar zijn, ‘zal ik het doen’?  Ik bedenk me geen seconde en geef haar de airbrush. ‘Het was zijn wens, hij heeft altijd gezegd, dat hij na zijn dood roze gespoten wilde worden, en het liefst met een rode neus. Nooit gedacht dat hij zo jong zou sterven, maar deze wens wilden we hem niet ontnemen, wat een ander er ook van denkt’.

Uiteindelijk hebben we er hartelijk om gelachen. De rest van de familie die later op de avond afscheid kwam nemen schaterden het uit. ‘Zie je nou, het is toch mooi dat in dit intens verdriet hij ons nog kan laten lachen’? Tja, zo had ik het niet bekeken, maar het is hem wel gelukt.

Een dag later kreeg ik een app van de zus, een onvoorstelbaar dankjewel omdat ik zonder te twijfelen of in discussie te gaan hem zo mooi had gemaakt. Terwijl ik haar app lees, komt er opnieuw een grote glimlach op mijn gezicht. Een voor mij onbekende jongen, overleden op jonge leeftijd, voor mij de jongen met het roze gezicht en rode neus. Deze jongen maakte zelfs na zijn dood nog vele mensen aan het glimlachen. Is dit mooi of niet?

Details

Created: 01 June 2018

DeathCare Germany is een humanitaire hulp organisatie, die wereldwijd kan worden ingezet bij het identificeren, conserveren en bergen van dodelijke slachtoffers. In 2015 werd onze organisatie uitgeroepen als winnaar van de Funeral Award.

Vanochtend heeft Edwin Spieard -eigenaar van Special Death Care en actief deelnemer bij DeathCare Germany- de Duitse organisatie 44 til matten geschonken. Hierdoor wordt het bergen van slachtoffers in de toekomst vereenvoudigd. Met regelmaat komt het team bijeen om nieuwe technieken aan elkaar over te dragen, kennis te delen, maar vooral om ons team een team te laten zijn. DeathCare bestaat enkel en alleen uit professionals op postmortaal zorg gebied. Denk hierbij aan restaurateurs en mensen die weten hoe ze een lichaam kunnen conserveren en identificeren. Wij worden vervolgens bij gestaan en geschoold door een team van artsen in het geval we gewonde slachtoffers aan zullen treffen. Al onze werkzaamheden bieden wij kosteloos aan en wordt gefinancierd door donateurs en door een bijdrage van de deelnemers.

Details

Created: 24 May 2018

Verhanging, waterlijk, ongeval of een zelfdoding. Zo maar een greep van termen die ik voorbij hoor komen als iemand me vraagt of ze met me mee mogen op de wagen. In mijn afgelopen jaren heb ik best wel een aantal mensen ontmoet die zouden willen gaan werken in de uitvaart. Niet zelden nadat ze zelf een familie lid hebben afgelegd, en daardoor het gevoel is ontstaan om dit ook zo liefdevol mogelijk voor een ander te gaan doen. Begrijpelijk.

Verbazingwekkend blijft voor mij de grote groep mensen die eigenlijk alleen maar de extreem verminkte lichamen wil zien. ’De krenten uit de pap’ zoals ze dan zeggen.

Ik heb het al eerder beschreven hoe mijn ideeën hierover zijn, maar merk ook dat ik steeds minder subtiel kan communiceren met deze groep die belangstelling heeft in de verminkte lichamen. Wat helpt het je om een hangend meisje aan een balk te zien, of opa die zich met scoot mobiel van een viaduct heeft laten glijden.

Het zijn beelden die je bij blijven, die wellicht later bij je op bed terug kunnen komen, zonder dat je er om hebt gevraagd. Beelden die je misschien nooit meer kwijt kunt raken. De krenten uit de pap krijgen ineens een heel andere betekenis als je wakker wordt gehouden door een hangend meisje.

Het zou voor mij erg fijn zijn, als mensen die me in de toekomst vragen om eens met mij mee te gaan  -maar in hun achterhoofd bedoelen om een verminkt lichaam te zien- zich eerst goed bewust worden wat er zich voor die tijd heeft afgespeeld. Dat er hulpverleners betrokken zijn geweest bij het verlenen van eerste hulp en vervolgens bij het bergen van het slachtoffer, dat er onderzoek heeft plaats gevonden en dat er iemand is geweest die de familie van het verlies op de hoogte heeft moeten brengen.

Ook voor mensen in de uitvaart die deze zogenaamde krenten mogen gaan ophalen, verzorgen en thuisbrengen, ligt het gevaar van PTSS op de loer. Niet overdreven weet ik wel 10 collega’s om me heen, die hierdoor een ander vak hebben moeten kiezen, of waarbij het huwelijk is gestrand omdat ze met zichzelf in de knel kwamen te zitten.

Voordat je me vraagt of je met me mee mag, sta er dan eens bij stil dat deze groep hulpverleners en semi hulpverleners soms moet worden opgevangen om aan te schuiven bij een opvangteam, een team die helpt voorkomen dat er een Post Traumatische Stress Stoornis zou gaan ontstaan. Mensen die er voor zorgen dat we ons werk kunnen blijven doen, mensen die ons helpen om te slapen en normaal te functioneren. 

Laat ik er duidelijk in zijn, van mij mag je ze hebben, ik hoef ze niet zo nodig….. de krenten uit de pap.

Details

Created: 14 May 2018

De ene melding is niet de andere. Beladen meldingen kunnen erg hard binnen komen en emotioneel dingen met je doen die je liever anders had ervaren. Beelden die op je netvlies blijven staan, geluiden die je blijven terug brengen naar iets onaangenaams, en zelfs geuren die voorheen heerlijk waren kunnen plotseling vervelende emoties bij je naar boven brengen.

Eerlijk zijn richting jezelf zou in sommige gevallen een oplossing kunnen bieden. Ik vind het daarom ook erg dapper van een uitvaart ondernemer die me onlangs heeft gevraagd een overledene voor hem te verzorgen en naar de ouders terug te brengen.

‘Het zit me niet lekker Edwin, het komt me te dichtbij en denk niet dat ik de ouders de steun kan geven die ze verdienen’. Zonder verder al informatie te hebben gekregen, maak ik uit zijn bibberende stem op dat het waarschijnlijk gaat om een jong slachtoffer.

‘Spelend op een skelter is een jong meisje te water geraakt, even uit het zicht van opa en oma ontglipt en vervolgens onvindbaar. Het kanaal waarlangs ze reed met de skelter beloofde niet veel goeds’. Aan de andere kant van de telefoon hoor ik mijn collega even diep ademhalen en aan het kraken van de lijn merk ik dat hij stevig met zijn handen in de hoorn knijpt.

Dit zijn van die momenten waarbij je liever 1 op 1 een gesprek met iemand hebt, gewoon een gesprek terwijl je tegenover elkaar zit. Kunnen zien hoe de ander zijn emoties beheerst of verliest, er kunnen zijn door niks te zeggen, of er juist te zijn door veel te praten.

Met de opkomst van de mobiele telefoons maakt het ‘beeld denken’ ook iets ingewikkelder. Voorheen belde deze ondernemer met een vaste lijn. In gedachten zie je de man dan zitten in zijn rook-stoel, met links naast deze stoel een rond tafeltje met een gehaakt kleedje. Op deze tafel een glazen asbak en een oude draaischijf telefoon. Waarschijnlijk zijn linker been over zijn rechter knie.

Nu –met de mobiele telefoons- heb je geen idee waar iemand zich bevind. Je probeert je te verplaatsen in zijn omgeving. Staat hij in de tuin, is zijn vrouw aanwezig voor emotionele steun, of loopt hij winkelend door de binnenstad om zijn gedachten weg te leiden van de melding?

‘Zou jij voor mij dit meisje op willen halen uit het ziekenhuis? Ze is overgebracht per helikopter, maar ondanks de snelle en vakkundige hulp alsnog overleden. Haar ouders willen haar graag thuis opgebaard hebben, maar dat kan ik op dit moment niet zo goed aan. De angst dat ik mijn klein kinderen op deze manier zou gaan verliezen is zo groot, dat het me moeite kost mijn emoties te bedwingen. Daar hebben de ouders niks aan’.

‘Bikkel’ zeg ik tegen hem. ‘Natuurlijk wil ik dat voor je doen’. Aan de andere kant van de lijn hoor je een zucht terwijl hij zich verontschuldigd. ‘Doe niet zo mal’ roep ik door de telefoon. ‘Het is juist goed dat je je grens weet en voor de familie uitermate fijn dat je voor jezelf kiest’.

Ineens is het beeld van de mobiele telefoon verdwenen en denkbeeldig zie ik de ondernemer  terug in de tijd met de vaste telefoon achterover zakkend in zijn stoel, wetend dat hij nu een sigaartje op gaat steken. Een geweldig mooi beeld.

Aangekomen in het ziekenhuis is de GGD en de politie nog aanwezig. Ze brengen me op de hoogte van het ongeval en we besluiten gezamenlijk richting het woonadres van het jonge slachtoffer te gaan. Op de gezichten van de agenten kun je de gespannenheid aflezen. Je wilt dit moment het liefst nog even uitstellen, omdat het terug geven van een overleden kind aan de ouders ook voor ons niet bepaald een vrolijke bezigheid is. Elke minuut heeft 60 seconden, maar zelfs voor ons gaat het langzaam tikken van de klok nog te snel.

Wat tref je aan, hoe reageren de ouders, zijn opa en oma aanwezig? Allemaal scenario’s die we met elkaar bespreken. Controlerend vragen we aan elkaar of iedereen er klaar voor is om vervolgens in colonne richting het woonadres te gaan. Het meisje voorop, gevolgd door een politie auto en de wagen van de GGD.

Onderweg is er geen contact, we rijden zonder omwegen naar het huisadres van het jonge slachtoffer. Nog een klein stukje, tweede weg links, daarna de eerste rechts. Mijn lichaam begint anders te reageren, klamme handen, hartslag in de oren en beken dat ik best een beetje zenuwachtig begin te worden.

Door de verkeersdrukte begin ik me af te vragen hoe ik het woonhuis ga benaderen. Ik had op het internet al even gekeken hoe de woonsituatie is, en had gezien dat een grote inrit mij de mogelijkheid zou geven om achteruit de inrit op te rijden. Echter vraag ik me af of de verkeersdrukte dit toe zal laten.

Terwijl ik hier over nadenk, word ik ingehaald door de politie wagen. De agente rechts in de wagen gebaard naar me dat alles goed gaat komen. Met uiterste zorgvuldigheid stuurt de agent de politie auto dwars op de weg en achter mij houdt de wagen van de GGD ruimte om mij achterwaarts de enorme inrit op te rijden. Een onverwacht aangenaam moment.

In de spiegels zie ik een grote familie, elkaar ondersteunend in de armen, leunend op elkaar. Op hun gezichten is duidelijk af te lezen dat de verslagenheid enorm is. Mijn wagen staat stil, voor me staat de auto van de GGD met daarachter de wagen van de politie. Dit is het moment om uit te stappen, mijn benen zijn zwaarder dan voorheen lijkt het.

Wat zeg je tegen de familie bij het uitstappen? Geef je ze direct een hand, zeg je alleen hallo, of condoleer je ze met het verlies? Lastige situaties, maar de ervaring heeft me geleerd dat dit soort dingen niet te plannen zijn en het zichzelf laat wijzen.

Ik wacht tot we met alle hulpverleners aanwezig zijn en open de grote deuren van de wagen. Wat ga ik doen, breng ik haar op de brancard naar de woning, of ben ik sterk genoeg om haar op de arm te nemen? Ik kies voor het laatste en besluit haar heel voorzichtig op de arm uit de wagen te tillen.

Een vreselijk zwaar moment. Niet qua gewicht, maar een zwaar beladen moment voor de ouders. Vader loopt bij het kind vandaan, elke stap die ik voorwaarts doe, loopt vader er eentje achteruit. Je ziet de grauwe blik in zijn ogen, opa en oma overstuur en moeders totaal verdoofd van alles wat er om haar heen gebeurd.

Vader staat inmiddels in een hoek van de kamer, nog steeds probeert hij het zien van zijn dochter te voorkomen door bij haar vandaan te lopen. Terwijl ik het meisje op haar bed leg, zie ik in mijn ooghoeken de vader als in een film in slow motion in mekaar zakken, grijpend naar zijn borst. De agenten zien dit ook en schieten de vader te hulp. De GGD arts laat moeders los en gaat op zijn knieën naast de man zitten.

De situatie is ernstig, zo ernstig dat het noodzakelijk is een ambulance te laten komen. Wie had dit verwacht? Dit zijn gebeurtenissen die niet zijn te voorspellen. Wat me verbaasde is de rust die we met z’n allen uitstraalden. De GGD, de politie en de verpleegkundigen grepen kundig in, terwijl ik zelf de zorg op me nam voor het jonge slachtoffer.

Dit was niet te oefenen, maar het was ongekend aangenaam om met deze professionals samen te mogen werken. Heel even schiet het beginnende telefoontje van mijn collega door mijn hoofd. Wat ben ik blij dat dit deze ondernemer bespaard is gebleven.

Dagen als deze heb ik gelukkig niet wekelijks. Echter geeft het een goed beeld van wat ik zoal mee maak onderweg. Het is een dankbaar beroep!

Het bericht is met toestemming van de ouders geplaatst.